طغیان سرطان در نسل جدید با اشعه یونیزه/جلال شکوهی:نظام سلامت ایران با کشورهای دارای نظام ارجاع قابل مقایسه نیست

تصاویر دقیق سی تی اسکن با استفاده از اشعه یونیزه سبب شده است، بسیاری از بیماران برای اطمینان بیشتر از سلامت خود تقاضای زیادی برای انجام این نوع از تصویربرداری داشته باشند.

بطور متوسط یک ​​فرد در آمریکا، دوز مؤثر در حدود 3 mSv از مواد طبیعی رادیواکتیو مانند رادون و تابش از فضای بیرون را دریافت میکند. تابش از یک دوز کم سی تی اسکن قفسه سینه (1.5mSv) قابل‌ مقایسه با 6 ماه تابش طبیعی است و دوز ثابت سی‌تی‌اسکن سینه (7 mSv) برابر با 2 سال تابش طبیعی است.

مطالعات هم نشان داده است افرادی که سی‌تی‌اسکن‌های متعددی را قبل از 15 سالگی داشته‌اند، خطر بیشتری در ابتلا به سرطان خون، تومورهای مغزی و سرطان‌های دیگر را در دهه بعد از اولین اسکن دارند؛ اما با این وجود باز هم اصرار بیماران برای انجام سی تی اسکن کم نشده است.

دکتر جلال جلال شکوهی، رادیولوژیست‌ می گوید: نخستین ایراد در نظام سلامت ما نبود پزشک خانواده و نظام ارجاع در ایران است. در نظام ارجاع فرد سیستماتیک به فرد متخصص معرفی می‌شود؛ از این رو  نظام سلامت ما با کشورهایی ازجمله استرالیا، انگلیس و کانادا که دارای طب ملی و نظام ارجاع هستند، قابل مقایسه نیست.

دکتر علی رضا چیذری کارشناس تجهیزات پزشکی در گفت و گو با خبرنگار ریان رویه تجویز سی تی اسکن را در ایران از رویه گایدلاین های استاندارد دنیا دور دانست و ادامه داد: در دوران کرونا ممکن بود از یک فرد 3 تا 4 مرتبه سی تی اسکن انجام شود در صورتی که یکبار سی تی اسکن در ابتدای بیماری، میزان پیشروی و یکبار هم در اواخر دوره برای ارزیابی مجدد، کافی بود.

وی ادامه داد: در حال حاضر متاسفانه برای تشخیص های سطحی ارتوپدی، از سی تی اسکن که 60 برابر اشعه بیشتری نسبت به یک رادیولوژی ساده دارد استفاده می شود و باعث شده تا سرانه سی تی اسکن ما به دو برابر انگلستان برسد؛ از این رو ما شاهد اعداد و ارقام عجیب و غریبی هستیم.

این کارشناس با اشاره به تحقیقات اخیر در کانادا و امریکا در خصوص مواجهه با اشعه سی تی اسکن گفت: یکی از مضرات این اشعه جهش و تخریب سلول ها تشخیص داده شده است. این آمارها در بین کودکانی که بیش از 2 بار سی تی اسکن را انجام داده اند 20 درصد و کودکانی که تا 4 بار سی تی اسکن را انجام داده اند 8 تا 9 برابر درگیری سرطان را بیشتر نشان داده اند.

چیذری در پاسخ به این سوال که آیا علت این اتفاق کاهش اعتماد به تشخیص پزشک در اذهان جامعه است اظهار کرد: متاسفانه پزشکان ما تشخیص علایم اولیه و آزمایشات ساده را رها کرده اند و به راحتی به آزمایشاتی که در برخی اوقات مضرات آن کمتر از فواید آن نیست روی می آورند که متاسفانه یکی از نتایج آن در نسل جدید  می تواند موج طغیان سرطان ها را ایجاد کند.

وی در خصوص سهم پزشکان در این تجویزها افزود: قطعا متولی و سهام دار بودن برخی از پزشکان در مراکز تصویربرداری هم باعث افزایش شائبه تجویزهای بی مورد سی تی اسکن را بیشتر خواهد کرد و یکی دیگر از دلایل مهم آن حمایت بیمه ها از این تجویزهاست.

این کارشناس صنعت تجهیزات پزشکی ادامه داد : متاسفانه برخی پزشکان مطرح به دلیل تعداد مراجعین زیاد و رسیدن سریع به تشخیص، معاینات بالینی را به شکل کامل انجام نمی دهند و بیماران را به آزمایشاتی مانند سی تی اسکن، ام آر آی و … می فرستند، این موضوع تلقین و فرهنگ سازی را در بین بیماران ایجاد کرده است و بیماران پزشک خوب را پزشکی می دانند که حتما از این قبیل آزمایشات استفاده کند.

انتهای پیام