تغییر چهره ایدز؛ خطر سُرنگ های آلوده و انتقال جنسی
ایدز در سال‌های اخیر تغییر چهره داده و بیشتر از آنکه نگران سرنگ های آلوده باشیم؛ باید مراقب رفتارهای پرخطر جنسی بود.
ایدز یک نوع بیماری ویروسی است که از طریق ورود ویروس نقص ایمنی (HIV) به بدن ایجاد می‌شود. این ویروس دستگاه ایمنی بدن را مورد حمله قرار می‌دهد و باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
بیماری معمولاً دارای سه مرحله عفونت حاد، دوره نهفتگی و سندرم نقص ایمنی اکتسابی است. هر کدام از این مراحل دارای علائم و نشانه‌های خود هستند.
ویروس ایدز از سه طریق تماس جنسی، قرار گرفتن در معرض خون یا بافت آلوده و از طریق مادر به فرزند در دوران بارداری، زایمان یا تغذیه با شیرمادر انتقال پیدا می‌کند.
تشخیص این بیماری پس از بروز علائم و نشانه‌های بیماری از طریق آزمایش خون انجام می‌شود. آزمایش ایدز معمولاً به همه افرادی که در معرض خطر قرار دارند توصیه می‌گردد. رعایت برخی اصول بهداشتی به جهت پیشگیری از ابتلاء به این بیماری در کاهش خطر ابتلاء تأثیرگذار خواهد بود. با توجه به اینکه تاکنون هیچ نوع درمان و یا واکسنی برای این بیماری ساخته نشده و رعایت اصول بهداشتی امری لازم و ضروری است.
بنا بر اعلام دفتر مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، کل موارد ثبت شده مبتلا به HIV (موارد زنده و فوت شده) در کشور تاکنون ۴۶ هزار و ۳۲۰ نفر بوده است که مرگ ۲۲ هزار و ۴۱۵ نفر آنها ثبت شده است و ۵۲۶۶ نفر نیز برای دریافت خدمات به مراکز ارائه دهنده خدمت مراجعه نکرده‌اند.
تا پایان ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۲ از بین افراد مبتلا به HIV شناسایی، ثبت و گزارش شده؛ تعداد ۲۳ هزار و ۹۰۵ نفر زنده هستند که از این تعداد ۱۸ هزار و ۶۳۹ نفر خدمات مربوط به مراقبت و درمان HIV را دریافت کرده‌اند و تعداد ۱۷ هزار و ۷۱۱ نفر تحت درمان قرار دارند.
مسعود مردانی متخصص بیماری‌های عفونی، از تحت تأثیر قرار گرفتن روند شناسایی، مراقبت، درمان و پیشگیری از HIV در دوران کرونا خبر داد و گفت: تغییرات اپیدومیولوژیک این بیماری در دنیا و ایران، فرآیندهای نوین تشخیصی، مدیریت بیماری در گروه‌های آسیب پذیر از جمله زنان و کودکان، پیشگیری و تدوین استراتژی برای درمان HIV، تازه‌های دارویی و…، مهم‌ترین مباحث حول محور بیماری ایدز است که باید به آن توجه شود.
وی افزود: گزارش‌ها حاکی از کاهش تعداد تست‌های تشخیصی، کاهش مراجعه، اختلال در دسترسی به دارو، کاهش ارائه خدمات چهره به چهره و پیگیری بیماران، مشکلات مالی و اعتباری دولت‌ها و ارائه خدمات کلینیکی در سراسر دنیا، از جمله کشور ما است.
مردانی، انجام رایگان تست‌های تشخیصی HIV را از اقدامات اثربخش در شناسایی بهتر مبتلایان و درمان به هنگام دانست و گفت: از دیگر جنبه‌های بسیار مهم این بیماری، ابعاد روانشناختی آن است که باید پیشگیری شود.
در همین حال، علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: با وجود اینکه بیماری ایدز همچنان در رده بیماری‌های غیرقابل درمان است، اما اقدامات به‌هنگام و درمان‌های ترکیبی به کاهش بار ویروسی آن کمک بسیاری می‌کند.
وی افزود: در سال‌های اخیر علاوه بر افزایش کمی و کلی تعداد مبتلایان به HIV و پیشروی بیماری به سمت ایدز، میزان انتقال از طریق سرنگ آلوده به ۵۶ درصد افزایش داشته است. انتقال از طریق رابطه جنسی نیز ۲۶ درصد گزارش شده و انتقال این ویروس از مادر آلوده به جنین با توجه به برنامه‌ریزی‌ها مؤثر نظام سلامت، با کاهش مواجه بوده است. همچنین انتقال ویروس HIV از طریق انتقال خون در سال‌های اخیر به صفر رسیده و این مهم دستاورد بزرگی محسوب می‌شود.
زالی با بیان اینکه انتقال بیماری از طریق شیردهی نیز ممکن است صورت گیرد، اظهار کرد: گزارش ابتلاء به HIV در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۲ الگوی متفاوتی از ابتلاء به این ویروس را نشان می‌دهد. برخلاف سال‌های اخیر سهم زنان در این آمار رو به افزایش است، به طوری که اکنون ۷۴ درصد آمار ابتلاء به مردان تعلق دارد، در حالی که پیش از این ۸۱ درصد جامعه مبتلایان را مردان تشکیل می‌دادند.
وی، همه‌گیری کرونا را عامل غفلت از خدمت‌رسانی به بیماران مبتلا به HIV و ایدز در سراسر دنیا از جمله ایران دانست و افزود: در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیاری برای افزایش اثرپذیری درمان‌ها صورت گرفته است.
دیدگاهتان را بنویسید