از سکوت تا منت‌گذاری ؛ سلامت مردم بی‌پناه در ویترین ایران هلث
«همکاری با وزارت بهداشت» نه لطفی از سوی نمایشگاه ایران هلث است و نه امتیازی اختیاری؛ بلکه یک وظیفه‌ی بدیهی، منطقی و جهانی‌شده است که اگر به‌درستی انجام نشود، کل رویداد را از سطح «نمایشگاه سلامت» به یک بازار تجاری غیرقابل اعتماد تقلیل می‌دهد.
صبح امروز در سومین نشست خبری نمایشگاه ایران هلث، خالقیان، دبیر جشنواره، در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره وضعیت بررسی صلاحیت شرکت‌ها و محصولات سلامت و مبارزه با عرضه کالای قاچاق، اظهار داشت:
«این الزام وجود ندارد، یعنی در هیچ‌جای دنیا این‌طور نیست که وزارت بهداشت کشور میزبان تأییدیه‌ای برای حضور شرکت داخلی و خارجی انجام بدهد. ولی ما داریم همکاری می‌کنیم.»
این سخنان در حضور قائم‌مقام وزارت بهداشت و رئیس مرکز اطلاع‌رسانی این وزارتخانه بیان شد، اما با هیچ واکنش صریحی از سوی مسئولان همراه نشد؛ سکوتی که از نگاه بسیاری، نه‌تنها تأیید ضمنی ادعای خلاف واقع خالقیان تلقی می‌شود، بلکه تردیدهایی جدی درباره اشراف متولیان سلامت کشور بر قانون داخلی و رویه‌های جهانی برمی‌انگیزد.
در نقطه مقابل این ادعا، مرور تجربه کشورهای مختلف جهان نشان می‌دهد که ممیزی، ارزیابی علمی و نظارت قانونی بر شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌های سلامت، یک الزام رایج و قانونی است. در ادامه، نگاهی مستند به نمونه‌های جهانی از فرآیندهای رسمی ممیزی در نمایشگاه‌های سلامت خواهیم داشت:
عربستان سعودی | Global Health Exhibition: نظارت مستقیم وزارت بهداشت و سازمان غذا و داروی عربستان بر صلاحیت شرکت‌ها، محصولات و محتواهای تبلیغاتی
امارات | Arab Health Dubai: الزام ثبت و تأیید تمام محصولات و شرکت‌ها در سامانه وزارت بهداشت (MoHAP)
بحرین | Manama Health Congress: ممیزی علمی توسط NHRA پیش از صدور مجوز حضور
قطر | Qatar Health Exhibition: مشارکت منوط به دریافت تأیید رسمی از وزارت بهداشت عمومی
ژاپن | Japan Healthcare Venture Summit: ارزیابی کامل مدارک شرکت‌کنندگان توسط وزارت بهداشت، کار و رفاه
آلمان | MEDICA Düsseldorf: ارائه گواهی CE و تأیید از سوی نهادهای سلامت اتحادیه اروپا
آمریکا | HIMSS: نظارت سخت‌گیرانه FDA بر ادعاهای تبلیغاتی و مجوز محصولات
تایلند | Medical Fair Thailand: الزام داشتن مجوز رسمی و امکان بازرسی پس از نمایشگاه
چین | Guangzhou Health Expo: مجوز حضور مبتنی بر ثبت محصول و صلاحیت علمی
سنگاپور | Medical Fair Asia: ارزیابی پیشاپیش کلیه محصولات توسط نهاد ناظر سلامت
هند | India Med Expo: تایید مجوزها توسط CDSCO، نهاد تخصصی زیرمجموعه وزارت بهداشت
کره جنوبی | KIMES: بررسی مجوز و استاندارد محصولات توسط MFDS
ایتالیا | Exposanità: انطباق کامل با قوانین سلامت اتحادیه اروپا و تأییدیه وزارت بهداشت
عمان | Oman Health Exhibition: همکاری مستقیم با وزارت بهداشت عمان برای اعطای مجوز
هنگ‌کنگ | Medical Devices Fair: ارزیابی محصولات توسط شورای توسعه تجارت و نهادهای سلامت
استرالیا | Australian Fitness & Health Expo: نظارت نهادی بر غرفه‌ها و تایید رسمی محصولات
برخلاف اظهارات مطرح‌شده، قوانین داخلی نیز بر ضرورت نظارت وزارت بهداشت تأکید دارند. طبق بند ۵ ماده ۹۶ آیین‌نامه نظارت بر تجهیزات پزشکی:
«شرکت در نمایشگاه یا ارائه تبلیغات تجهیزات پزشکی بدون مجوز قانونی، و حتی تبلیغات اغراق‌آمیز یا خارج از حیطه تأیید اداره کل تجهیزات پزشکی، تخلف صریح تلقی می‌شود.»
همچنین در ماده ۱۱۲ فصل هشتم همین آیین‌نامه آمده است:
«برگزاری نمایشگاه‌های تجهیزات پزشکی صرفاً با اخذ موافقت قبلی اداره کل و رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی بلامانع است.»
در نتیجه، حضور، نظارت و تأیید اداره کل تجهیزات پزشکی، نه یک امتیاز یا همکاری داوطلبانه، بلکه اجرای مستقیم قانون و ضامن سلامت عمومی است.
نادیده گرفتن یا انکار نقش وزارت بهداشت در ممیزی نمایشگاه‌ها، نه‌تنها خلاف واقع، بلکه خطرناک است. تضعیف حضور نهادهای نظارتی در نمایشگاه‌های سلامت، به معنای گشودن در به‌روی عرضه کالاهای بی‌مجوز، قاچاق یا فاقد استاندارد است؛ موضوعی که می‌تواند جان مردم را در معرض خطر قرار دهد.
سکوت برخی مسئولان در مواجهه با این ادعای نادرست، تأسف‌بارتر از خودِ ادعاست. در جهانی که نمایشگاه‌های سلامت را به‌عنوان ابزار توسعه علمی، حکمرانی نهادینه و ایمنی عمومی می‌نگرند، واگذاری این وظایف به نهادهای غیرمتخصص، عقب‌گردی آشکار در حکمرانی سلامت کشور خواهد بود.
میلاد زارعی / خبرنگار اجتماعی – سلامت
دیدگاهتان را بنویسید