از وعده تا واقعیت در دیپلماسی نمایشگاهی؛ سخنان سلمانی درباره بخش بین‌الملل ایران هلث نیاز به راستی‌آزمایی دارد
با وجود ادعای حضور هیأت‌های خارجی از ۱۶ کشور در ایران هلث ۱۴۰۴ و برگزاری صدها نشست B2B، نبود شفافیت آماری و تجربه‌های تلخ پیشین در سایر نمایشگاه‌ها، پرسش‌های جدی درباره صحت این ادعاها ایجاد کرده است؛ آیا این ارقام، واقعیت تعاملات بین‌المللی‌اند یا صرفاً بازی با آمار برای تزئین گزارش‌ها؟
در حالی‌که نمایشگاه ایران هلث ۱۴۰۴ با ادعای جذب هیأت‌های تخصصی خارجی و برگزاری نشست‌های تجاری بین‌المللی برگزار شده، بررسی میدانی و پیشینه برخی نمایشگاه‌های مشابه، تردیدهایی اساسی در مورد صحت این ادعاها ایجاد می‌کند.
دکتر حسین سلمانی، مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری تجهیزات پزشکی، اعلام کرده است که از بیش از ۱۶ کشور مهمانانی دارای رزومه برای حضور در نمایشگاه دعوت شده‌اند و هزینه‌های حضور آن‌ها نیز از سوی صندوق پوشش داده شده است. به گفته وی، سال گذشته نیز بیش از ۹۰۰ جلسه B2B با شرکت‌های داخلی برگزار شده است.
اما نگاهی به رویدادهای اخیر نمایشگاهی و خاطرات تلخ از نمایشگاه‌های حوزه فناوری، نفت، و حتی گردشگری، ما را به‌یاد وعده‌هایی می‌اندازد که هیچ‌گاه مستند نشدند و حتی به‌رغم پیگیری رسانه‌ها، هیچ گزارش رسمی، خروجی قراردادی یا شاخص سرمایه‌گذاری خارجی برای آن‌ها منتشر نشد.
تجربه ثابت کرده است که برخی نمایشگاه‌های دولتی، به‌جای تقویت تعاملات تجاری واقعی، به عرصه‌ای برای نمایش‌های عددی، اعلام ارقام بی‌پشتوانه و ارائه آمارهای چشم‌نواز بدون سند تبدیل شده‌اند. در نمایشگاه‌هایی نظیر الکامپ، نمایشگاه نفت و گاز، و حتی در برخی پاویون‌های ایران در کشورهای همسایه، بارها شاهد «حضور صوری» شرکت‌های خارجی، غرفه‌های خالی و میهمانانی با نقش تبلیغاتی صرف بوده‌ایم. مشابه این روند، اگر در ایران هلث هم تکرار شود، به‌وضوح زیان‌بار و آسیب‌زننده به اعتبار صنعت تجهیزات پزشکی کشور خواهد بود.
در شرایطی که اعلام شده هیأت‌هایی از کشورهای روسیه، چین، چک، مجارستان، اندونزی، عمان و… در ایران هلث حضور یافته‌اند، هنوز هیچ گزارشی از جزئیات جلسات برگزار شده، سمت میهمانان، توافق‌های احتمالی، یا حتی لیست حضور و غیاب شرکت‌کنندگان منتشر نشده است. این خلأ اطلاعاتی، گمانه‌زنی‌ها درباره نمایش صرف و آمارسازی تبلیغاتی را تشدید می‌کند. در حالی که انتظار می‌رود چنین ادعاهایی، لااقل با یک گزارش عمومی یا پایگاه داده رسمی، راستی‌آزمایی‌پذیر باشند.
اگر هدف از حضور میهمانان خارجی، واقعاً توسعه صادرات، انتقال فناوری و دیپلماسی سلامت است، چه دلیلی برای محرمانه نگه‌داشتن نتایج این نشست‌ها وجود دارد؟ حتی اگر بخشی از جلسات محرمانه است، چرا دست‌کم اطلاعات عمومی از سطح رایزنی و روند گفتگوها ارائه نمی‌شود؟ مگر نه اینکه در دیپلماسی فناوری، اعتبارسازی در گرو شفاف‌سازی است؟
حضور این هیأت‌ها با هزینه صندوق پژوهش و فناوری تجهیزات پزشکی انجام شده است؛ نهادی که بخش قابل توجهی از سرمایه آن از منابع عمومی مانند وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تأمین می‌شود. بنابراین افکار عمومی حق دارند بدانند این هزینه‌ها چه بازدهی واقعی برای کشور داشته است؟ آیا هزینه‌های ارزی و ریالی صرف‌شده منجر به انتقال فناوری، فروش محصول یا جذب سرمایه شده یا خیر؟
در نمایشگاه‌هایی نظیر عرب‌هلث در امارات یا مدیکا در آلمان، شرکت‌کنندگان خارجی، برنامه‌ها و نتایج جلسات B2B به‌صورت آنلاین و عمومی منتشر می‌شود. مقایسه ایران هلث با این رویدادها، نشان می‌دهد هنوز در شفافیت، مستندسازی، و برندینگ بین‌المللی فاصله قابل توجهی داریم.
در برخی رویدادهای گذشته، «ظاهر بین‌المللی» با اجاره کانتر به افراد غیرمتخصص یا دعوت از شرکت‌های غیرمرتبط، تنها منجر به عکس گرفتن با پرچم‌های خارجی شد؛ بدون هیچ قراردادی. این تجربه‌های ناموفق باید زنگ خطر باشد تا در ایران هلث هم از “بازی با ظاهر جهانی” دوری شود.
ما بر اساس حسن‌نیت، سخنان دکتر سلمانی را صادقانه تلقی می‌کنیم و او را چهره‌ای محترم و باتجربه می‌دانیم. اما در عین حال، تأکید می‌کنیم که نمایشگاه ملی، ویترین شخصی هیچ نهادی نیست؛ بلکه دارایی عمومی صنعت سلامت کشور است و در مقابل آن، مسئولیت پاسخگویی شفاف، صریح و مستند وجود دارد.
اگر نمایشگاه ایران هلث می‌خواهد به جایگاه واقعی خود در منطقه بازگردد، باید «راستی‌آزمایی» و «شفافیت نهادی» را نه تهدید، بلکه فرصتی برای بازسازی اعتماد عمومی تلقی کند.
دیدگاهتان را بنویسید