اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا ؛ فصلي نوين در روابط عمومی و ارتباطات اجتماعی

(ايمان بازيگران، مدير روابط عمومي گروه صنعتي ظريف مصور و عضو انجمن روابط عمومي ايران)

به نقل از درمانا: این پرسشی است که در بطن نمایشگاه جهانی اوساکا (اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا)، پیوسته مطرح می‌شود. نمایشگاهی که این‌بار قرار نیست صرفاً یک جشنواره فناوری باشد، بلکه تلاشی است برای احیای معنا و انسانیت در بطن ارتباطات.

شاید تا همین چند سال پیش، «اکسپو» را بیشتر با سازه‌های عظیم، دستاوردهای فناورانه یا پروژه‌های عمرانی به‌یاد می‌آوردیم. اما در آستانه نیمه دوم دهه ۲۰۲۰، ضرورت بازاندیشی در شیوه‌های ارتباط انسانی، در جهان پرالتهاب پساکرونا و دوران بحران‌های هم‌زمان، بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است. اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا به این نیاز پاسخ می‌دهد و تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد خلق کرده است که روابط عمومی و ارتباطات اجتماعی را به‌عنوان محور توسعه پایدار و همزیستی مسالمت‌آمیز معرفی می‌کند.

از روایت‌گری به روایت‌سازی

یکی از اصلی‌ترین پیام‌های این رویداد، بازتعریف نقش انسان در ارتباطات جمعی است. غرفه‌های اروپا، ژاپن و ایتالیا فضایی طراحی کرده‌اند که بازدیدکنندگان را نه صرفاً مخاطب منفعل، بلکه «شریک فعال در روایت» می‌دانند. آنها می‌توانند داستان‌های شخصی خود را به دیوارهای دیجیتال بسپارند، تجربه‌هایشان را ثبت کنند و بخشی از روایت جمعی شکل‌گرفته حول محور «طراحی جامعه آینده» باشند.

این شیوه روایت‌سازی مشارکتی، الگویی الهام‌بخش برای روابط عمومی معاصر است. جایی که دیگر صدای سازمان‌ها و برندها تنها روایت مسلط نیست، بلکه روایت‌های کوچک و انسانی هم‌سطح و هم‌وزن می‌شوند.

دیپلماسی عمومی و اخلاق ارتباطی

اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا همچنین نمایشگاه دیپلماسی عمومی و فرهنگی است. هر غرفه، تلاشی است برای گفت‌وگوی بی‌واسطه ملت‌ها با یکدیگر. ارتباطاتی که برخلاف دیپلماسی سنتی، صمیمی‌تر، شفاف‌تر و مبتنی بر ارزش‌های انسانی طراحی شده‌اند.

در میان این فضاها، تأکید مداوم بر شفافیت، صداقت و اخلاق ارتباطی، پیامی است که برای متخصصان روابط عمومی اهمیت زیادی دارد. اکسپو می‌خواهد یادآوری کند که اعتماد عمومی، گرانبهاترین سرمایه ارتباطات است و هیچ فناوری یا روایت بزرگی نمی‌تواند بدون صداقت پایدار بماند.

طراحی تجربه‌های دسترس‌پذیر و فراگیر

دیگر نکته مهم، «فراگیر بودن تجربه ارتباطی» است. طراحی خدمات و ارتباطات برای گروه‌های مختلف – از کودکان تا سالمندان، از معلولان جسمی تا افرادی که نیاز به زبان ساده دارند – نشان می‌دهد آینده ارتباطات اجتماعی در «شمول‌پذیری» و «دسترس‌پذیری» معنا پیدا می‌کند.

اکسپو این نگاه را نه به‌عنوان یک امتیاز لوکس، بلکه به‌عنوان یک حق اساسی شهروندان جهانی ارائه می‌دهد. درست همان چیزی که در برنامه‌های روابط عمومی معاصر هم باید نهادینه شود: ارتباط برای همه، بدون استثنا.

فناوری‌های نو در خدمت معنا

تکنولوژی در این رویداد حضوری پررنگ دارد، اما نکته مهم این است که تکنولوژی به ابزار معنا و همدلی تبدیل شده، نه صرفاً نمایش قدرت یا سرعت. از اپ‌های ترجمه همزمان گرفته تا مسیرهای واقعیت افزوده و ربات‌های راهنما، همه طراحی شده‌اند تا تجربه ارتباط انسانی را ساده‌تر، محترمانه‌تر و انسانی‌تر کنند.

این همگرایی فناوری و معنا، نقطه عطف مهمی برای آینده روابط عمومی است. اگر فناوری به خدمت داستان‌ها و ارزش‌های انسانی درنیاید، همان‌قدر آسیب‌زا خواهد بود که توانمند.

مسئولیت اجتماعی پیام‌ها

در جهانی که انتشار اخبار جعلی، ترس و شایعه می‌تواند انسجام اجتماعی را تهدید کند، مسئولیت‌پذیری رسانه‌ای و صداقت پیام‌ها، اولویت نخست است. اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا بر این اصل تأکید ویژه‌ای دارد و به‌نوعی «اخلاق روایت‌گری» را در بطن همه برنامه‌های خود گنجانده است.

این یادآوری ارزشمندی است برای حرفه‌ای‌های روابط عمومی: «هر پیام ما، بخشی از سرمایه اعتماد عمومی است». مسئولیت اجتماعی فقط یک شعار نیست؛ بخشی از هویت حرفه‌ای ماست.

بازگشت به انسان

شاید مهم‌ترین میراث اکسپو ۲۰۲۵ اوساكا این باشد که به ما يادآوري ميكند: « ارتباطات، پیش از آنکه صرفاً یک کانال انتقال پیام باشد، پیوندی انسانی است. پیوندی که بر همدلی، شفافیت، داستان‌های مشترک و احترام متقابل بنا می‌شود».
اگر بخواهیم از این رویداد الگویی برای آینده روابط عمومی و ارتباطات اجتماعی بسازیم، باید این سؤال را دائماً با خود تکرار کنیم: «چگونه می‌توانیم روایت‌های بزرگ و کوچک را کنار هم بگذاریم تا معنای مشترکی بسازیم که هیچ‌کس در آن احساس طردشدگی نکند؟»

اکسپو 2025 اوساکا پاسخی روشن و الهام‌بخش به این پرسش داده است. پاسخی که بیش از هر چیز، انسانی است؛ و از ما می‌خواهد تا برای ساختن آینده‌ای سرشار از معنا، همدلانه‌تر بکوشیم.