دکتر علیرضا چیذری، استراتژیست ایرانی و رئیس هیأتمدیره انجمن تولید، تأمین، توزیع و صادرکنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی و دارویی، در نشست تخصصی تحولات راهبردی منطقه و جهان هشدار داد: هرگونه مداخله نظامی یا اعمال فشار تهاجمی علیه ایران، نهتنها به تضعیف ساختار سیاسی کشور منجر نخواهد شد، بلکه احتمال دارد موجب ادغام بیشتر دو نیروی تاریخی ایران یعنی ملیگرایی ایرانی و تشیع سیاسی شود؛ ترکیبی که بهشدت انسجامآفرین، برانگیزاننده و بالقوه انفجاری است.
به گفته وی تاریخ نشان داده که جامعه ایرانی، بهویژه در شرایط تهدید خارجی، بهجای واگرایی بهسوی همبستگی درونی و بازتعریف هویت جمعی پیش میرود. او معتقد است که برخی سیاستگذاران غربی با سادهانگاری، گمان میکنند فشار خارجی میتواند شکافهای داخلی را تشدید کند، حال آنکه در بافت جامعه ایران، این فشارها اغلب به همافزایی قدرت ملی و دینی منتهی شدهاند.
چیذری اظهار داشت : ادامه رویکردهای سختگیرانه و اعمال فشارهای نظامی یا امنیتی، به ایران، میتواند باعث بازتولید نوعی «ملیگرایی شیعی» شود که مشروعیت نظام سیاسی را در چشم مردم تقویت کرده و حتی بخشهای غیرایدئولوژیک جامعه را نیز در جبهه دفاع از کشور قرار دهد.
به باور این نویسنده مقالات و کتاب تاریخی، چنین واکنشی صرفاً ناشی از باورهای دینی نیست، بلکه به ریشههای تاریخی و تمدنی ملت ایران بازمیگردد؛ ملتی که در طول تاریخ بارها به هنگام تهدید خارجی، حول پرچم هویت مشترک – اعم از ملی و مذهبی – بسیج شده است.
دکتر چیذری با استناد به تجربههای تاریخی معاصر، تأکید کرد که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران نهتنها پرهزینه و بینتیجه است، بلکه میتواند با ایجاد مقاومت فراگیر در سطوح مختلف جامعه، پیامدهای گستردهای برای ثبات منطقهای و نظم بینالمللی داشته باشد.
او با یاد آوری حمله محمود افغان به ایران و بغض ایرانی و اینکه پس از یک قرن حتی یک افغان زنده از ایران به سرزمینش باز نگشت یا حکومت نادر شاه افشار سرنوشت و عبرت گیری از تاریخ را در مورد ایران و ایرانی مهم دانست و باتلاقهایی چون جنگهای ویتنام و افغانستان و … در تاریخ معاصر برای آمریکا با هشدار یادآوری کرد.
او همچنین نسبت به ائتلافهای جدیدی که در حال شکلگیری میان قدرتهای آسیایی چون ایران، روسیه و چین است، معتقد است که ادامه فشار غرب، بهویژه آمریکا و اروپا به تحریک رژیم اسراییل میتواند این محورهای شرقی را به هم نزدیکتر کند. چیذری این پویش را نه یک تهدید برای جهان، بلکه نتیجه طبیعی سیاستهای تقابلی غرب میداند؛ سیاستهایی که هرچه بیشتر در پی طرد و مهار هستند، نتیجهشان اتحاد و انسجام میان کشورهای هدف است.
در پایان نشست، دکتر علیرضا چیذری تأکید میکند که نگاه او برآمده از شناخت بومی، تجربه دیپلماتیک و تحلیل راهبردی است.
جالب آنکه به گواه فعالان رسانه های تخصصی، مشابه همین هشدارها را اندیشمندان بزرگ استراتژیک جهان چون برژینسکی، استراتژیست برجسته آمریکایی و مشاور امنیت ملی دولت کارتر، سالها پیش بیان کرده بود. بهگفته چیذری، آنچه امروز در عمل شاهد آن هستیم، تحقق همان پیشبینیهایی برژینسکی است که اگر جدی گرفته میشد، شاید اکنون فضای منطقهای شکل دیگری داشت.
آیا ایران در این عصر شاهد پدید آمدن برژینسکی جدیدی خواهد شد؟