هومن پشنگیان:«دکا، بازآفرین نظم نوین لجستیک در ایران»

از جاده تا داده (لجستیک در ایران)

در جهان امروز، مفهوم لجستیک از مرز جابه‌جایی کالا فراتر رفته و به قلب تپنده اقتصاد ملی تبدیل شده است. کشوری که زنجیره تأمین منسجم، ناوگان مدرن و نظام توزیع کارآمد داشته باشد، نه‌تنها در تجارت داخلی، بلکه در دیپلماسی اقتصادی نیز دست بالا را دارد.

ایران با موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز در منطقه، ظرفیت آن را دارد که به شاهراه ترانزیت کالا بین شرق و غرب بدل شود. اما بهره‌گیری از این موقعیت نیازمند بازیگران نوآور و توانمند در حوزه لجستیک است؛ مجموعه‌هایی که بتوانند میان بخش‌های سنتی و فناوری‌محور، پیوندی هوشمند برقرار کنند.

در این مسیر، هلدینگ دکا لجستیک از سال ۱۴۰۱ با چشم‌انداز «ساختن آینده‌ای هوشمند برای لجستیک در ایران» آغاز به کار کرد. این هلدینگ با تجمیع بیش از ده شرکت تخصصی در حوزه‌های مختلف حمل‌ونقل و خدمات پشتیبانی، توانسته در مدت کوتاهی جایگاهی تعیین‌کننده در بازار به دست آورد.

فلسفه شکل‌گیری دکا

داستان شکل‌گیری دکا بر پایه یک نیاز واقعی آغاز شد: نبود یک ساختار منسجم و فناورانه که بتواند خدمات لجستیکی را از مرحله تولید تا مصرف، به‌صورت یکپارچه ارائه دهد. در گذشته، شرکت‌ها مجبور بودند برای هر بخش از زنجیره تأمین – از حمل جاده‌ای تا انبار و توزیع – با پیمانکاران مختلفی همکاری کنند که این موضوع باعث اتلاف زمان، افزایش هزینه و کاهش شفافیت می‌شد.

دکا با هدف پایان دادن به این پراکندگی، شکل گرفت تا همه‌چیز در یک هلدینگ واحد و بر پایه فناوری دیجیتال متمرکز شود. از همان ابتدا، تمرکز مدیرعامل هومن پشنگیان و تیم راهبری، بر «داده‌محور شدن لجستیک» بود؛ مفهومی که امروز در دنیا به عنوان Smart Logistics شناخته می‌شود.

در ساختار دکا، اطلاعات حمل، بارنامه، سوخت، مسیر، انبار و حتی عملکرد رانندگان، در یک سامانه مرکزی ذخیره و تحلیل می‌شود. این یعنی تصمیم‌گیری به‌جای حدس، بر اساس داده انجام می‌شود — تحولی که تا چند سال پیش در لجستیک در ایران بی‌سابقه بود.

دکا در یک نگاه

• سال تأسیس: ۱۴۰۱ (شروع فعالیت رسمی از ۱۴۰۰)

• مدیرعامل: هومن پشنگیان

• دفاتر فعال: تهران (شهرک غرب، خیابان دادمان، پلاک ۷۸) و اصفهان (خیابان امام خمینی، مجتمع آرتا)

• ناوگان ملکی: بیش از ۱۵۰ کشنده و هزاران راننده همکار

• فضای انبارداری: بیش از ۲۵۰ هزار مترمربع در سراسر کشور

• ایمیل: info@dekalogistics.com

• وب‌سایت: dekalogistics.com

خدمات جامع هلدینگ دکا

۱. حمل‌ونقل جاده‌ای؛ ستون فقرات اقتصاد ملی

دکا لجستیک با ایجاد زیرساخت هوشمند در حمل جاده‌ای، توانسته یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های حمل کشور را به شکل منسجم مدیریت کند. سامانه هوش مصنوعی دکا، با تحلیل مسیر و وضعیت ترافیکی، کوتاه‌ترین و اقتصادی‌ترین مسیر را برای ناوگان انتخاب می‌کند.
به گفته مدیرعامل شرکت:

«هدف ما فقط تحویل کالا نیست؛ هدف ما بهینه‌سازی هر متر از مسیر است.»

در این بخش، زیرمجموعه دکاترابر به‌عنوان بازوی اجرایی حمل جاده‌ای عمل می‌کند و خدماتی چون بارنامه الکترونیکی، ردیابی لحظه‌ای، بیمه بار و مدیریت سوخت را ارائه می‌دهد. استفاده از فناوری IoT (اینترنت اشیا) در خودروها، امکان کنترل دقیق وضعیت بار و دما را فراهم کرده است.

۲. لجستیک بین‌المللی و ترانزیت چندوجهی

در حوزه فرامرزی، Dekaworld مسئولیت حمل‌ونقل بین‌المللی را بر عهده دارد. این شرکت با بهره‌گیری از دفاتر هماهنگ در کشورهای همسایه، توانسته مسیرهای زمینی ایران به ترکیه، عراق، آذربایجان، افغانستان و آسیای میانه را پوشش دهد.
علاوه بر حمل زمینی، دکا خدمات هوایی و دریایی را نیز در قالب سیستم‌های چندوجهی (Multimodal) ارائه می‌دهد و در مسیرهای بندری جنوب کشور، عملیات ترخیص و بارگیری را به‌صورت یکپارچه مدیریت می‌کند.

Dekaworld با عضویت در انجمن‌های بین‌المللی FIATA و ITCA، عملاً جایگاه یک اپراتور رسمی بین‌المللی را برای ایران تثبیت کرده و به یکی از کانال‌های کلیدی توسعه صادرات غیرنفتی تبدیل شده است.

۳. دکاپست؛ اپراتور پستی خصوصی با رویکرد فناورانه

یکی از مهم‌ترین زیرمجموعه‌های هلدینگ دکا، شرکت دکاپست است. این شرکت با مجوز رسمی از وزارت ارتباطات، به‌عنوان یکی از نخستین اپراتورهای خصوصی پست کشور شناخته می‌شود.
دکاپست با شعار «ارسال هوشمند برای دنیای هوشمند» توانسته است حلقه اتصال میان فروشگاه‌های اینترنتی و مشتریان را تشکیل دهد. خدمات این بخش شامل:

• ارسال درون‌شهری و برون‌شهری سریع؛

• پست بین‌الملل با رهگیری لحظه‌ای؛

• پرداخت در محل (COD)؛

• سامانه API برای اتصال به فروشگاه‌های آنلاین.

در شرایطی که تجارت الکترونیک در ایران رشد چشمگیری دارد، دکاپست نقشی اساسی در تسهیل لجستیک شهری ایفا می‌کند و به توسعه اکوسیستم دیجیتال کمک می‌نماید.

۴. دکادپو؛ انقلاب در انبارداری و لجستیک شخص ثالث

انبارداری سنتی همواره یکی از نقاط ضعف لجستیک در ایران بوده است. دکا با ایجاد شبکه دکادپو، این مشکل را برطرف کرده و سیستم انبارداری هوشمند را جایگزین روش‌های دستی کرده است.
دکادپو با تکیه بر نرم‌افزارهای ERP و مدیریت موجودی آنلاین، خدمات زیر را ارائه می‌دهد:

• انبارداری کوتاه‌مدت و بلندمدت؛

• بسته‌بندی، لیبل‌گذاری و کنترل کیفی کالا؛

• گزارش لحظه‌ای موجودی؛

• خدمات 3PL و 4PL برای شرکت‌های تولیدی و بازرگانی.

این تحول باعث شده بسیاری از شرکت‌های صنعتی، دارویی و فروشگاه‌های آنلاین بزرگ، عملیات انبارداری و توزیع خود را به دکادپو بسپارند و هزینه‌های لجستیکی خود را تا ۳۰ درصد کاهش دهند.

۵. دکابار؛ بازارگاه هوشمند حمل

در کنار زیرساخت‌های لجستیکی فیزیکی، دکا پلتفرم دکابار را طراحی کرده است تا صاحبان کالا، رانندگان و شرکت‌های حمل‌ونقل بتوانند به‌صورت مستقیم و بدون واسطه با یکدیگر در ارتباط باشند.
این پلتفرم مشابه نمونه‌های جهانی مانند Uber Freight یا Convoy عمل می‌کند و با تحلیل داده‌های مسیر، زمان بارگیری، وضعیت رانندگان و نوع بار، بهترین تطبیق را ارائه می‌دهد.
دکابار به‌تازگی در فهرست شرکت‌های دانش‌بنیان نیز قرار گرفته و به‌عنوان یکی از اولین استارتاپ‌های رسمی حوزه حمل در کشور شناخته می‌شود.

۶. خدمات پشتیبان و رفاهی؛ از دکادیزل تا دکاپارک

دکا لجستیک تنها به حمل و انبار محدود نمی‌شود؛ بلکه یک اکوسیستم پشتیبانی کامل برای رانندگان و ناوگان خود ایجاد کرده است.
در این میان، دکادیزل وظیفه تأمین قطعات و تعمیرات خودروهای سنگین را برعهده دارد و برند دکایدک شبکه توزیع قطعات یدکی را مدیریت می‌کند.
از سوی دیگر، دکاپارک با احداث مجتمع‌های رفاهی بین‌راهی، محیطی امن و مجهز برای استراحت رانندگان فراهم آورده است. این مراکز به رستوران، خدمات شست‌وشو، تعمیرگاه و فروشگاه قطعات مجهز هستند و نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی حرفه‌ای رانندگان ایفا می‌کنند.

۷. حمل‌ونقل مسافری و گردشگری

در بخش خدمات مسافربری، زیرمجموعه‌های دکاتریپ و دکاسیر با هدف ارتقای تجربه سفر ایمن و راحت فعالیت می‌کنند.
این بخش علاوه بر سفرهای بین‌شهری، خدمات تور، اجاره خودرو و رزرو بلیت را نیز ارائه می‌دهد و به‌نوعی حلقه اتصال میان صنعت گردشگری و حمل‌ونقل هوشمند محسوب می‌شود.

۸. فناوری و نوآوری؛ قلب تپنده دکا

در هلدینگ دکا، فناوری به‌عنوان زیرساخت همه تصمیم‌گیری‌ها حضور دارد. تیم تحقیق و توسعه شرکت، سامانه‌های هوشمند متعددی را توسعه داده است که از هوش مصنوعی و کلان‌داده (Big Data) برای تحلیل مسیرها، مصرف سوخت و بهره‌وری استفاده می‌کند.

دکا در حال راه‌اندازی پلتفرم DEKA Smart Logistics Dashboard است؛ داشبوردی که به مدیران شرکت‌ها امکان می‌دهد وضعیت کامل محموله‌ها، ناوگان، انبار و سفارش‌ها را در لحظه مشاهده کنند. این سیستم، نخستین نمونه از «داشبورد یکپارچه لجستیکی» در ایران به شمار می‌رود.

نقش دکا در توسعه ملی لجستیک در ایران

ورود دکا به بازار، نقطه عطفی در صنعت لجستیک در ایران محسوب می‌شود. این هلدینگ با مدل کسب‌وکار یکپارچه خود، توانسته حلقه‌های جداگانه زنجیره تأمین را در یک سیستم هماهنگ گردآورد.

از سوی دیگر، حضور دکا در پروژه‌های ملی حمل، به بهبود شاخص‌های لجستیکی کشور نیز کمک کرده است. بنا بر گزارش‌های صنعتی، سطح بهره‌وری ناوگان در مسیرهای تحت پوشش دکا تا ۲۵٪ افزایش یافته و میزان تأخیر در تحویل بار به کمتر از ۵٪ رسیده است.

دکا با ایجاد اشتغال مستقیم برای بیش از هزار نفر و غیرمستقیم برای چند هزار راننده، نقش اجتماعی مهمی نیز در رونق صنعت حمل‌ونقل ایفا کرده است.

مسئولیت اجتماعی و پایداری

هلدینگ دکا لجستیک در چارچوب مسئولیت اجتماعی خود، طرح‌هایی برای کاهش آلایندگی ناوگان، بازیافت بسته‌بندی‌ها و حمایت از رانندگان کم‌برخوردار اجرا کرده است.
در سال ۱۴۰۳، پروژه «دکای سبز» با هدف جایگزینی ۱۰ درصد از ناوگان دیزلی با خودروهای کم‌مصرف آغاز شد. همچنین با همکاری سازمان محیط زیست، طرح کاشت درخت به ازای هر هزار کیلومتر پیمایش اجرا می‌شود.

دکا معتقد است پایداری زیست‌محیطی بخش جدایی‌ناپذیر از توسعه لجستیک در ایران است و بدون آن، رشد اقتصادی پایدار معنا ندارد.

دستاوردها و افتخارات

• دریافت گواهینامه‌های ISO 9001، 10002، 10004 و 26000 در سال ۱۴۰۲

• عضویت در انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی ایران (ITCA)

• کسب عنوان «نوآوری برتر ایرانی» در جشنواره ملی نوآوری

• حضور فعال در نمایشگاه بین‌المللی لجستیک و حمل‌ونقل ایران در سال ۱۴۰۴

• پیوستن «دکابار» به فهرست شرکت‌های دانش‌بنیان

دکا، آینده لجستیک در ایران

امروز صنعت لجستیک در ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند نوسازی و بازنگری است. تغییر الگوهای مصرف، رشد تجارت الکترونیک و توسعه صادرات غیرنفتی، ساختار سنتی حمل‌ونقل را ناکارآمد کرده است. در چنین شرایطی، هلدینگ دکا لجستیک با ارائه مدلی نوین و فناورانه، توانسته نقشی کلیدی در بازتعریف این صنعت ایفا کند.

دکا نه‌تنها زیرساخت‌های فیزیکی حمل را توسعه داده، بلکه به‌عنوان نخستین هلدینگ داده‌محور، مفهوم «هوشمندی در لجستیک» را بومی‌سازی کرده است. ترکیب ناوگان مدرن، پلتفرم‌های دیجیتال، خدمات انبارداری و پست، و توجه به مسئولیت اجتماعی، این مجموعه را به نمونه‌ای کم‌نظیر در منطقه تبدیل کرده است.

به‌گفته‌ی هومن پشنگیان، مدیرعامل هلدینگ دکا لجستیک:

«ما در دکا، مسیر را صرفاً برای رسیدن طی نمی‌کنیم؛ ما مسیر را برای ساختن آینده می‌پیماییم.»