روان های سالم، برای ساختن جامعه ای سالم

در دنیای پیچیده و پرشتاب امروز، سلامت روان به‌عنوان یکی از ارکان بنیادین زندگی انسانی مطرح است. انسان‌ها در جستجوی معنا و هدف، با چالش‌های گوناگون روحی و روانی مواجهند که می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابطشان تأثیرگذار باشد. در حقیقت، سلامت روان نه‌ تنها به معنای فقدان اختلالات روانی، بلکه به حالتی از توازن، شفافیت و قدرت درونی اشاره دارد که به فرد اجازه می‌دهد در مواجهه با چالش‌ها ایستادگی کند و با نشاط بیشتر به کار و زندگی بپردازد.
شناخت خود و آگاهی از احساسات، پیش‌نیاز دستیابی به خوشبختی و رضایت در زندگی است. سلامت روان به ما این امکان را می‌دهد تا با چالش‌های زندگی مواجه شویم و در عین حال به دیگران عشق ورزیم و همدلی کنیم. هنگامی که ما به خودمان و دیگران توجه می‌کنیم، می‌توانیم جامعه ‌ای سالم‌تر و شاداب‌تر بسازیم.  
در این راستا، پرداختن به سلامت روان باید در اولویت قرار گیرد، زیرا این موضوع نه ‌تنها به بهبود کیفیت زندگی فردی کمک می‌کند، بلکه به تقویت بنیادهای اجتماعی و فرهنگی ما نیز می‌انجامد. با ارتقای سلامت روان، می‌توانیم دنیایی بسازیم که در آن همگان احساس امنیت، شادی و تعلق داشته باشند. سفر به سوی سلامت روان، سرشار از رشد و تحول و نگاهی انسانی به زندگیست.

دکتر محمد رضا شالبافان، روانپزشک و سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در گفت و گو با کارشناس وبدا، با تاکید بر اهمیت سلامت روان در جامعه کنونی که با تحولات بسیاری همراه است، گفت: براساس آخرین مطالعات  در سال 1400، حدود 25.1 درصد جمعیت عمومی کشور دچار حداقل یکی از اختلالات روانپزشکی هستند، یعنی تقریبا از هر چهار نفر، یک نفر، به یکی از اختلالات روانپزشکی مبتلاست.

وی افزود: افسردگی و اختلالات اضطرابی شایع ترین مشکلات سلامت روان در کشور محسوب می شوند و طبق آخرین مطالعات درصد این اختلالات با اندکی افزایش روبرو بوده که نیازمند توجه ویژه نهادهای ذیربط به مقوله مهم سلامت روان است.

دکتر شالبافان، گذر از دوران همه گیری کووید 19 را یکی از عوامل زمینه ساز ناخوشی روان انسانها عنوان و تصریح کرد: پس از پاندمی کووید 19 اختلالات روانپزشکی در سراسر دنیا افزایش یافته است که می تواند ناشی از تشدید مشکلات اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی و فردی در این برهه از زمان باشد.  

لزوم توجه دولت ها به بهداشت روان مردم

وی، توجه دولت ها به بهداشت روان مردم را از اولویت های اصلی توسعه کشورها برشمرد و گفت: در این زمینه، وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران نیز در سه سطح به درمان مشکلات روان اقدام کرده است که سطح یک، مراکز جامع سلامت، سطح دوم، مراکز درمان سرپایی سراج و سطح سوم، بیمارستان های تخصصی روانپزشکی برای ارائه خدمات بستری است.

سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: حدود 3 هزار روانشناس در مرکز جامع سلامت به مراجعین خدمات سلامت روان ارائه می دهند. همچنین 106 مرکز سراج در کشور داریم که خدمات تخصصی سرپایی سلامت روان ارائه می دهند.

لزوم توسعه خدمات مشاوره سلامت روان در کشور

وی با تاکید براینکه خدمات سلامت روان باید در سطح کشور توسعه و ارتقا یابد، گفت: با توجه به آمار اختلالات روانی و گستره جغرافیایی کشور، توسعه خدمات مشاوره سلامت روان و افزایش دسترسی به این خدمات، الزامیست.

وی افزود: خودمراقبتی یکی از جنبه‌های مهم پیشگیری از بیماری‌ها محسوب می‌شود که در زمینه سلامت روان و در مقابله با رویدادهای استرس زا، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. افراد می توانند سواد سلامت روان خود را با شرکت و حضور در کارگاه‌های آموزشی معتبر توانمندسازی فردی و یا مراجعه به مشاور، غنی سازند. کتب و مقالات معتبر نیز نقش بسزایی در افزایش آگاهی نسبت به موضوعات سلامت محور دارند. رویارویی با حوادث استرس زا در زندگی روزمره غیرقابل اجتناب است، اما سازگاری بهینه با این رویدادها، بسیار بسیار اهمیت دارد؛ یکی از وظایف اصلی دفاتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد و مراکز وابسته به وزارت بهداشت نیز توانمند کردن افراد در رویارویی با موقعیت‌های استرس‌زای زندگی است.

وی با اشاره به اهمیت سلامت روان در محیط کار به عنوان بخش اعظم روزمرگی افراد، تصریح کرد: شعار روز جهانی و هفته ملی سلامت روان در سال جاری، “اولویت امروز، سلامت روان در محیط ک