فرصت ها و تهدیدات رسانه ای و تاثیرات آن بر سلامت زنان
بسیاری از پژوهشگران معتقدند رسانه ها و فضای مجازی مهمترین عاملی هستند که بر رفتارهای سلامت زنان تاثیرگذار است. درک محتوای پیامهای رسانه ای به کاربران کمک میکند که چگونه پیامهای مورد نیاز خودشان را از میان انبوهی از اطلاعات انتخاب کنند. مطالعات نشان میدهد زنانی که از سواد سلامت بالایی برخوردار نبوده اند، نتوانسته اند از منابع و امکانات موجود در رسانه ها و فضای مجازی در جهت ارتقای کمّی و کیفی زندگی خود استفاده کنند. از این رو هر اندازه قدرت تجزیه و تحلیل جامعه زنان در پیامهای رسانه ای و مفاهیم ارسالی بیشتر شود، آن جامعه از سلامت بیشتر و از توسعه انسانی بالاتری برخوردار خواهد بود.
دکتر ملیحه کیانفر، رییس اداره سلامت میانسالان و مادران وزارت بهداشت در گفت و گو با کارشناس وبدا، گفت: به رغم همه گیر شدن شبکه های اجتماعی، حضور زنان در این شبکه ها و تاثیر این شبکه ها بر زندگی آنان از منظر سلامتی اهمیت دارد. رسانه های جمعی را در کنار خانواده، گروه دوستان و مدرسه به عنوان یکی از عوامل اصلی جامعه پذیری مطرح می کنند که در دنیای مدرن از اهمیت بیشتری برخوردار است و تحقیقات مختلفی نشان داده است که انتقال اطلاعات از طریق رسانه های جمعی بر روی رفتار سلامت محور زنان به ویژه بانوانی که نقش مادری را باید در خانواده ایفا کنند، تأثیر بسزایی دارد.
وی افزود: نظریه شناختی اجتماعی بندورا، اهمیت ویژه ای برای رسانه ها اختصاص می دهد و تاکید می کند که قرار گرفتن در معرض پیام های رسانه ای می تواند تصاویر غیرواقعی از الگوهای سلامت افراد را ارائه دهد. به عنوان مثال تصاویر تحریف شده در خصوص تصویر بدن و ظاهر افراد نگران کننده است؛ زیرا می تواند منجر به نارضایتی از بدن و اختلالات خوردن، مانند کم اشتهایی و کم خوری شود. البته که تغییر رفتارهای غذایی پیچیده است و وابسته به انبوهی از عوامل روانشناختی و زمینه ای است که باید مورد توجه قرار گیرد.
رییس اداره میانسالان وزارت بهداشت در ادامه، فرهنگسازی و اصلاح باورهای نادرست، تغییر نگرش و تغییرات مثبت در رفتارهای مرتبط با سلامت، اختصاص بخش عمده ای از مطالب رسانه ها به مقولات سلامتی و درمان، عمومی سازی و ایجاد باور به علوم بهداشتی و سلامتی، ضریب نفوذ نسبتا بالای رسانه های مرتبط با موضوعات سلامتی در بین اقشار مختلف جامعه با تنوع جنسیتی، سنی، قومی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، کاهش هزینه های خانواده مربوط به مراقبت های بهداشتی و سلامتی زنان و همچنین کاهش هزینه های نظام سلامت کشور، ویژگی های منحصر بفرد رسانه ها با موضوعات سلامتی همچون قابلیت دسترسی دائم، تشدید شدن واقعیت، جهانی بودن، فرازمانی، فرامکانی و چندرسانه ای بودن، ایجاد احساس نیاز به مقوله سلامتی در بین آحاد جامعه برای طلب حق سلامتی از دولت، را از جمله فرصت های ناشی از بهره مندی از رسانه ها در زمینه موضوعات سلامتی، عنوان کرد.
دکتر کیانفر، توجه به شیوه زندگی سالم، تغذیه سالم، توسعه ورزش همگانی و انواع فعالیت های بدنی در راستای سلامتی، عدم استفاده از مواد دخانی همچون سیگار و قلیان، سلامت جنین و باروری، ترویج فرزندآوری، تکریم خانواده و جایگاه والای مادری و پدری، قبح سقط، شیوه های فرزند پروری، تکریم سالمندان، فرهنگسازی کراهت طلاق، مهارت های مرتبط با مسئولیت پذیری و تعاملات خانوادگی و ایفای نقش، ترویج ارزش های اخلاقی و متعالی و سنت های پسندیده، ترویج قناعت و ازدواج آسان، آشنایی با بیماری ها و سرطان های شایع زنان را از دیگر فرصت های بهره مندی از رسانه ها برای زنان، عنوان کرد و گفت: رسانه های سلامت بر آگاهی زنان از سلامت جسمی خود و ابعاد آن شامل، سلامت بلوغ، سوء تغذیه و چاقی، مراقبت های دوران بارداری و پس از آن و بیماری ها و سرطان های زنان، تاثیر مثبت دارند.
رییس اداره میانسالان وزارت بهدشت خاطرنشان کرد: رسانه ها می توانند در افزایش توانایی بالقوه هنگام بیماری برای اخذ تصمیم های آگاهانه، کاهش خطرهای تهدیدکننده سلامت، افزایش پیشگیری از بیماری ها، افزایش کیفیت زندگی، افزایش کیفیت مراقبت از خود، حفظ و ارتقای سلامت خانواده و جامعه، ایجاد نشاط اجتماعی زنان و اطلاع یافتن از عوامل خطرساز در زمینه بروز بیماری های جسمی و روانی زنان و دیگر اعضای جامعه، تاثیرگذار باشد.
وی درخصوص تهدیدهای ناشی از تاثیر منفی رسانه ها و شبکه های اجتماعی، شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی در زمینه موضوعات سلامتی، بیان کرد: خطرهای خودافشاگری اعم از، ظاهری، جسم، افکار و احساسات کاربران به ویژه نوجوانان و جوانان و عوارض و خطرات ناشی از آن، مشروعیت زدایی از گروه یا گروه های مختلف از خلال مقایسه آنها با تصور آرمانی نحـوه رفتار آدم ها، نمایش محدود و ثابت و پایدار رفتار گروهی خاص، تبلیغات اغو
دیدگاهتان را بنویسید