رسالت دانشگاه، فراتر از آموزش است/باید انسانهایی را تربیت کنیم که برای کشور و آینده ایران متعهدانه کار کنند.
معاون فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت با اشاره به نقش خطیر مسئولان و متولیان امور در فضای دانشگاهها گفت: رسالت دانشگاه محدود به آموزش و تربیت نیروی متخصص نیست و باید به گونهای عمل شود که نسل دانشجوی ما شخصیتی متعهد به انسانیت و متخلق به اخلاق اسلامی پرورش یابد.
به گزارش وبدا، دکتر مسعود حبیبی در نشست سالیانه نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه های علوم پزشکی کشور که در مشهد و با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار شد، در مقدمهای منشاء شکلگیری دانشگاهها در سطح دنیا را حوزه های علمیه و مدارس دینی دانست و گفت: پایه ریزی دانشگاهها به مفهوم امروزی آن از دل مدارس دینی و حوزههای علمیه شکل گرفت که یکی از نمونههای بارز آن آکسفورد است که از دل آن دانشگاه مدرن متولد شد و لذا امروزه نام فیزیکدانان، شیمیدانان و دانشمندان دیگری را میشنویم که هم الهیات میدانستند و هم دین شناس و کشیک بودند.
وی ادامه داد: در کشور ما ایران نیز دانشگاههای مدرن به موازات مدارس دینی و حوزههای علمیه به وجود آمد که البته این اتفاق تاریخی با یک سری پیامدهای مثبت و منفی همراه بود و از جمله عواقب منفی آن شاید این باشد که علم با تاخیر جامعه پذیر شد و پیامد مثبت آن اینکه حوزههای علمیه سنتهای اصیل خود را حفظ کردند، یکی از این سنتهای نیک حوزه های علمیه که همه ما در طول عمر خود بایستی ملتزم به آن باشیم، فراگیری درس اخلاق در کنار دروس رسمی بود که گاهی به شکل مستقل و گاهی در ضمن درس ارائه میشد. مقام معظم رهبری هم مستمراً چنین سنتی را در جلسات درس خود داشته اند و همچنین امام خمینی(ره) اولین فقیهی بودند که درس اخلاق را به عنوان درس اصلی اعلام کردند و این سنت همچنان در شهر قم ادامه دارد.
دکتر حبیبی، در ادامه سخنان خود به رسالت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها اشاره کرد و گفت: اگر از نگاه طلبگی و نه اداری به این رسالت بنگریم، درمییابیم که حضور موثر و مثبت روحانیت در دانشگاه یک سری لوازم و اقتضائات را میطلبد، برخی از این اقتضائات برمیگردد به مبلّغین و برخی به محتوای تبلیغ و برخی هم به فلسفه تبلیغ باز میگردد. بنده به خاطر دارم که پس از شهادت آیت الله مطهری دانشجویان از امام خمینی(ره) یک روحانی برای دانشگاه تقاضا کردند که امام (ره) با بصیرت و فراست خود آیت الله خامنهای را معرفی نمودند، چون ایشان از دوران جوانی و پیش از انقلاب با نسل دانشگاهی و جوان کشور در ارتباط بودند و اکنون هم اگر به ویژگیهای اخلاقی آیت الله خامنه ای بنگریم میبینیم که یکی از شاخصههای بارز مقام معظم رهبری این است که جدا از علوم مرسوم حوزوی، یک شخصیت فرهنگی هستند، ایشان در یکی از صحبتهای خود میفرمایند: فرهنگ این است که شما از یک چیز همه چیز بدانید و از هر چیز چیزی بدانید؛ یعنی مثلاً شما تخصص حقوق داشته باشید و به عنوان یک حقوقدان در جامعه مطرح باشید، در اینصورت شما صرفاً یک متخصص هستید، اما این سوال مطرح است که چه زمانی به عنوان یک شخصیت فرهنگی میتوانید تلقی شوید؟ پاسخ این است که وقتی ما علاوه بر تخصص خود از چیزهای دیگری اطلاعاتی داشته باشیم و به عنوان مثال در کنار تخصص حقوق، تا حدی تاریخ، سیاست، روانشناسی، جامعه شناسی و علوم دیگر را هم به همان مفهوم نظری بدانیم، آن زمان به عنوان یک شخصیت فرهنگی شناخته خواهیم شد، بر همین اساس روحانی که تنها علوم رسمی خود را بداند، قطعاً نمیتواند یک شخصیت فرهنگی باشد و لذا یک شرط توفیق دوستان ما در دانشگاه این است که فرهنگی باشند، البته واضح است که ما با بخشنامهها و آیین نامهها نمیتوانیم مبلغین خوبی باشیم.
وی درک جایگاه و اهمیت عقل و اقدامات مبتنی بر تعقل را نیز مهم و قابل توجه بر شمرد و گفت: عقل منشأ بسیاری از اصلاحات اندیشهای است و ما در برخورد با دانشجویان نیاز به بصیرت داریم، همچنان که مقام معظم رهبری بارها فرمودهاند؛ اگر بصیرت نداشته باشیم روز به روز از واقعیتها دور خواهیم شد و در واقع کسی که عالم و بصیر به موقعیت خود باشد، در آشوبهای زمانه گرفتار نخواهد شد.
معاون فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: نسل جوانی که امروز ما با آنها سر و کار داریم با نسلی که شهید مطهری و مقام معظم رهبری در دوران پیش از انقلاب با آنها تعامل داشتند بسیار متفاوت است، نسل امروز به هیچ وجه تحکم نمیپذیرد و به دیالوگ به جای مونولوگ معتقد است، جوان نسل امروز معتقد است که اگر حرفی را میشنود، باید در ازای آن پاسخی را ارائه کند و چنانچه به او فرصت صحبت داده نشود قطعاً حرف خود را از رسانههای دیگری اعلام خواهد کرد.
حدیث زیبایی از امام علی (علیه السلام) در این خصوص وجود دارد که میفرمایند: « تَعَلّم، حُسنُ اِلاستماع »
یعنی خوب گوش کردن را فرا بگیرید. همچنین در قرآن کریم تاکید شده که از جدال و مراء پرهیز کنید چون در جدال فرد یک سویه صحبت میکند و این نتیجه ای نخواهد داشت.
دکتر حبیبی در ادامه، با بیان اینکه یکی از فلسفه های حضور دفتر نهاد نمایندگی در دانشگاهها، تعمیق دینداری در نسل جوان و دانشگاهی است گفت: جوانان فطرتاً دیندار هستند اما ممکن است موانعی ایجاد شود که از دین دور شده یا ضد دین شوند، ما باید « ضد » ها را به مخالفها و مخالفها را به موافقها تبدیل کنیم و متدینینی که در اطراف ما هستند هم، تدین عالمانه و عاقلانه داشته باشند و به تعبیر مقام معظم رهبری زندگی مومنانهای را در پیش بگیرند.
وی در عین حال گفت: وقتی سخن از زندگی مومنانه و کار فرهنگی به میان میآید برخی افراد ذهنشان به سمت شعائر اسلامی سوق مییابد، در حال حاضر تعداد شعائر دینی زیاد است، اما شعائر در واقع پوستهای است برای نگه داشتن یک هسته؛ که همانا گوهر دین است و برای حفظ این گوهر نیاز به یک سری مناسک و تظاهرها است، اما مناسک و تظاهرها تا حدی باید مورد توجه باشد که گوهر دین گم نشود و ما نباید در شعائر زیادهروی کنیم که این زیادهرویها میتواند شبه دین ( شبه دین عملکردی دارد که باعث وهن دین و قشرنگری در جامعه میشود) را موجب شود، ائمه معصومین (علیهمالسلام ) بیش از آنکه با کافران درگیر باشند، با شبه دینها درگیر بودند، این موضوع در کتاب انسان ۲۵۰ ساله رهبر انقلاب آمده است، شما در این کتاب میخوانید که ائمه ما چقدر با شبه دینها مشکل داشتند، لذا ما در فضای دانشگاه باید شبه دین را بشناسیم و بدانیم که چه چیزهایی سبب تنفر در جامعه میشود و مراقب باشیم که دین خدا محبوب بماند. قرآن کریم نیز در یکی از آیات خود میفرماید: ای پیامبر اگر تو خلق بد داشته باشی، مسلمانان از اطراف تو دور میشوند… و در عین حال در ادامه میفرماید؛ با همین مسلمانان که اطرافت هستند مشورت کن. پیام این آیه آن است که ممکن است در اطراف ما افراد تندخویی هم باشند اما بتوانیم آنها را جذب خود کنیم و با آنها مشورت داشته باشیم.
دکتر حبیبی تاکید کرد: همه ما باید یک خود ارزیابی داشته باشیم و فراموش نکنیم که وظایف و تکالیفی داریم، وظایفی که در شرایط خاص امروز کشور، دشوار و حساس است و نیاز به همکاری و تعامل بیش از پیش در آن احساس میشود.
وی همچنین گفت: رسالت امروز دانشگاه تنها به آموزش محدود نمیشود و بلکه مسئولیتهای اجتماعی، فرهنگی و تربیتی نیز در این حوزه مطرح است این موضوعی است که در دانشگاههای خارج کشور هم وجود دارد. لذا بنده از عمق جان؛ هم به دلایل دینی و هم به دلایل فرهنگی ایرانی خودمان و همچنین به دلایل مدرن معتقدم که وظیفه دانشگاه صرفاً آموزش و تخصص نیست و ما باید انسانهایی را تربیت کنیم که برای کشور و آینده ایران و به طور کلی برای انسانیت متعهدانه کار کنند، در همین راستا لازم است که همکاریهای لازم با همه مجموعهها و از جمله نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها وجود داشته باشد و یادمان نرود که در فضای دانشگاه هر سمتی که داریم آن مسئولیت دینی و هدف اصلی گم نشود؛ همه اینها مقدمهای است برای اینکه دانشجو و انسان متدین انقلابی و وفادار به جمهوری اسلامی و آرمانهای مقدس نظام پرورش یابد.
دیدگاهتان را بنویسید