مصرف فست‌فودها و احتمال بروز آرتروز زانو

دکتر بیژن حیدری، متخصص ارتوپدی و عضو هیات ‌علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، در گفت‌وگو با وبدا، به بررسی عوامل مؤثر در بروز آرتروز زانو پرداخت و نقش سبک زندگی، به‌ویژه مصرف فست‌فودها، را در این بیماری مورد تأکید قرار داد.

 

عوامل مؤثر در تخریب غضروف مفصل زانو

 

وی با اشاره به اینکه آرتروز زانو ناشی از تخریب غضروف سطح مفصل است، بیان کرد: عوامل متعددی می‌توانند در این فرایند دخیل باشند. افزایش سن، ابتلا به برخی بیماری‌ها، وارد آمدن ضربات شدید به مفصل و عوامل ژنتیکی از جمله مهم‌ترین دلایلی هستند که می‌توانند منجر به فرسایش و تخریب غضروف شوند.

 

دکتر حیدری همچنین خاطرنشان کرد: افرادی که دچار شکستگی در ناحیه مفصل شده‌اند، بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به آرتروز قرار دارند و احتمال بروز این بیماری در آینده برای آن‌ها بیشتر است.

 

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، با تأکید بر اینکه آرتروز زانو تنها مختص سالمندان نیست، اظهار کرد: در سنین پایین نیز به دلیل وارد آمدن ضربات ناگهانی و شدید به مفصل، احتمال بروز این بیماری وجود دارد.

 

وی افزود: عواملی مانند تروما، ابتلا به برخی بیماری‌ها و مصرف برخی داروها، به‌ویژه کورتون‌ها، می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.

 

شیوع آرتروز زانو و تأثیر جنسیت

 

دکتر حیدری در ادامه به تفاوت‌های جنسیتی در بروز این بیماری اشاره کرد و گفت: آرتروز زانو در افراد جوان کمتر شایع است و معمولاً در سنین بالای ۴۵ سال بیشتر مشاهده می‌شود. بااین‌حال، زنان بیش از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند. البته آرتروز زانو محدود به سن خاصی نیست و ممکن است افراد در هر سنی را درگیر کند.

 

عوامل مؤثر در بروز آرتروز زانو

 

این متخصص ارتوپدی، با اشاره به نقش عوامل مختلف در ایجاد آرتروز زانو، بیان کرد: سبک زندگی، میزان فعالیت فیزیکی، نوع ورزش‌های انجام‌شده، تغذیه نامناسب، مصرف مداوم فست‌فودها، کم‌تحرکی، زندگی ماشینی و افزایش وزن، همگی از عوامل تأثیرگذار در ابتلا به این بیماری محسوب می‌شوند.  

 

وی تأکید کرد که تغییر در این عادات و اصلاح سبک زندگی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از آرتروز زانو و حفظ سلامت مفاصل داشته باشد.

 

آرتروز زانو در ورزشکاران حرفه‌ای

 

وی تأکید کرد که برخی ورزشکاران حرفه‌ای به دلیل ماهیت ورزشی که انجام می‌دهند، بیش از دیگران در معرض خطر آرتروز زانو قرار دارند.

 

وی افزود: ورزش‌هایی مانند بسکتبال، دو و والیبال که فشار زیادی به مفاصل وارد می‌کنند، می‌توانند زمینه‌ساز تخریب غضروف مفصل و بروز آرتروز شوند. 

 

شایع‌ترین علائم آرتروز زانو

 

دکتر حیدری با اشاره به اینکه علائم آرتروز می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد، اظهار کرد: از جمله شایع‌ترین نشانه‌های این بیماری می‌توان به درد مزمن، تورم، التهاب و ایجاد برجستگی در ناحیه زانو اشاره کرد.

 

وی خاطرنشان کرد که در صورت مشاهده این علائم، مراجعه به پزشک و آغاز درمان به‌موقع اهمیت ویژه‌ای دارد.

 

 وی خاطرنشان کرد: درد در ناحیه زانو مهم‌ترین علامت آرتروز است و ممکن است به‌قدری شدید باشد که فرد حتی هنگام خواب نیز با تکان‌دادن زانو احساس درد کند.

 

تشخیص به‌موقع آرتروز زانو و اهمیت آن

 

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، با اشاره به یکی از علائم آرتروز زانو، عنوان کرد: برخی بیماران هنگام انجام فعالیت‌های روزمره دچار احساس خالی کردن زانو همراه با درد می‌شوند که می‌تواند نشانه‌ای از تخریب غضروف مفصل باشد.

 

وی تأکید کرد که مراجعه زودهنگام به پزشک و انجام آزمایش‌های تشخیصی، نقش مهمی در شناسایی و ارزیابی میزان پیشرفت آرتروز دارد. تشخیص به‌موقع این بیماری، امکان مدیریت بهتر علائم و جلوگیری از پیشرفت آن را فراهم می‌کند.

 

ارتباط میان پوکی‌استخوان و آرتروز زانو

 

دکتر بیژن حیدری در رابطه با ارتباط میان پوکی‌استخوان و آرتروز زانو توضیح داد: بسیاری از افراد این دو بیماری را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند، درحالی‌که ماهیت و مکانیزم آن‌ها کاملاً متفاوت است.  

 

وی تأکید کرد: نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که آرتروز باعث پوکی‌استخوان می‌شود یا بالعکس، اما احتمال دارد که پوکی‌استخوان باعث تشدید درد ناشی از آرتروز شود. همچنین، در سنین بالا، خطر ابتلا به هر دو بیماری افزایش می‌یابد و ممکن است فرد به‌طور هم‌زمان درگیر هر دو مشکل باشد.

 

راه‌های پیشگیری از آرتروز زانو

 

دکتر بیژن حیدری با اشاره به راه‌های موثر در پیشگیری از آرتروز زانو، اظهار کرد: کنترل وزن، داشتن سبک زندگی سالم، پرهیز از انجام حرکات مکرر و آسیب‌زا، استفاده از آسانسور در مواقع ضروری، انجام حرکات کششی و تقویت عضلات اطراف مفصل، همگی می‌توانند به کاهش خطر بروز این بیماری کمک کنند.

 

نقش تغذیه در پیشگیری از آرتروز

 

این متخصص ارتوپدی همچنین به تأثیر تغذیه بر سلامت مفاصل اشاره کرد و گفت: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر، سبزیجات و ویتامین E، در کنار کاهش مصرف کلسترول، می‌تواند در پیشگیری از آرتروز زانو مؤثر باشد.

 

وی افزود: تحقیقات نشان داده است که مصرف فست‌فودها به دلیل ترکیبات مضر موجود در آن‌ها، می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به آرتروز زانو شود.

 

روش‌های درمان آرتروز زانو

 

دکتر حیدری با تأکید بر اینکه درمان آرتروز بر اساس شدت علائم انجام می‌شود، بیان کرد: در مراحل اولیه، می‌توان با استفاده از داروهای مسکن و داروهای غضروف‌ساز که به کاهش التهاب زانو کمک می‌کنند، روند درمان را آغاز کرد. همچنین، تزریق کورتون، ژل‌های مفصلی یا هیالورونیک اسید، فیزیوتراپی و در موارد شدید، انجام جراحی از دیگر روش‌های درمانی این بیماری محسوب می‌شوند.

 

اهمیت آگاهی و تشخیص زودهنگام

 

وی در پایان خاطرنشان کرد: شناخت علائم و عوامل خطر آرتروز زانو و مراجعه به‌موقع به پزشک، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و مدیریت مؤثر این بیماری دارد. هرچه درمان سریع‌تر آغاز شود، امکان کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت آرتروز بیشتر خواهد بود.