بازار تجهیزات پزشکی جهان امروز نه‌تنها یک بازار میلیارد دلاری، بلکه یکی از ارکان حیاتی امنیت سلامت کشورهاست. در این میان، کشورهایی که توانسته‌اند به خودکفایی نسبی در تولید تجهیزات کلیدی دست یابند، هم در بُعد اقتصادی سود برده‌اند و هم در بُعد اجتماعی به ارتقای سطح سلامت عمومی کمک کرده‌اند. ایران نیز با وجود چالش‌های ارزی و محدودیت‌های واردات، در سال‌های اخیر گام‌های مهمی در این مسیر برداشته است. یکی از نمونه‌های برجسته این تلاش‌ها، شرکت مادزیست فن‌آور بین‌الملل است؛ شرکتی که با تمرکز بر بومی‌سازی تکنولوژی‌های پیشرفته، توانسته محصولاتی همچون الکتروشوک خودکار (AED)، ونتیلاتورهای پرتابل، ایمپلنت‌های ارتوپدی و بیولوژیک، کیت‌های تشخیصی و دیگر تجهیزات حیاتی را تولید و وارد بازار کند.
دکتر مهدی پسران، مدیرعامل شرکت مادزیست، تأکید می‌کند:
«مأموریت ما فقط ساخت یک محصول یا پر کردن یک خلأ داخلی نیست؛ ما در تلاشیم زیرساختی فناورانه در کشور ایجاد کنیم که هم مانع خروج ارز شود، هم برای ایران ارزش افزوده صادراتی بیاورد و هم جان هزاران انسان را در شرایط بحرانی نجات دهد.»
بخش اول: اهمیت جهانی الکتروشوک خودکار
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود ۱۷ میلیون نفر در جهان به دلیل بیماری‌های قلبی–عروقی جان خود را از دست می‌دهند. در بسیاری از این موارد، مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی است. مطالعات بین‌المللی نشان می‌دهد که اگر در سه تا پنج دقیقه اول پس از ایست قلبی، شوک الکتریکی مؤثر به بیمار وارد شود، احتمال زنده‌ماندن او تا ۷۰ درصد افزایش می‌یابد. همین واقعیت است که اهمیت دستگاه‌های الکتروشوک خودکار (Automated External Defibrillator – AED) را دوچندان می‌کند.
کشورهایی مانند ژاپن، آلمان و آمریکا سال‌هاست این دستگاه‌ها را در اماکن عمومی (فرودگاه‌ها، مراکز خرید، مدارس و ایستگاه‌های مترو) نصب کرده‌اند. این تجربه جهانی نشان داده که وجود الکتروشوک خودکار در دسترس عموم، به طور مستقیم با کاهش مرگ‌های ناگهانی ناشی از حملات قلبی ارتباط دارد.
دکتر پسران با اشاره به این تجربه‌ها می‌گوید:
«چرا یک شهروند ایرانی نباید همان‌قدر که در توکیو یا نیویورک به دستگاه نجات‌بخش دسترسی دارد، در تهران یا شیراز هم داشته باشد؟ ما با تولید الکتروشوک خودکار در داخل کشور می‌خواهیم این عدالت سلامت را برقرار کنیم.»
بخش دوم: الکتروشوک خودکار مادزیست؛ ویژگی‌ها و مزایا
دستگاه الکتروشوک خودکار مادزیست با بهره‌گیری از فناوری‌های روز طراحی شده و چند ویژگی متمایز دارد:
-
کاربری آسان و ۱۰۰٪ خودکار: دستگاه ریتم قلب بیمار را بررسی می‌کند و تنها در صورت نیاز، شوک الکتریکی وارد می‌کند. بنابراین حتی افراد غیرمتخصص هم می‌توانند از آن استفاده کنند.
-
پشتیبانی از بیماران بزرگسال و کودک: با تنظیم انرژی متفاوت (از ۵۰ تا ۲۷۰ ژول) برای گروه‌های سنی مختلف.
-
راهنمای صوتی و تصویری چندزبانه: از جمله زبان فارسی، که روند احیا (CPR) و شوک را مرحله‌به‌مرحله توضیح می‌دهد.
-
ثبت و ذخیره‌سازی داده‌ها: امکان ضبط چندساعته اطلاعات بالینی و انتقال آن به مراکز درمانی.
-
ایمنی کامل: تنها در مواقع ضروری شوک اعمال می‌شود، بنابراین استفاده از آن برای عموم بی‌خطر است.
این ویژگی‌ها، دستگاه را نه‌تنها برای مراکز درمانی، بلکه برای مدارس، ادارات، فروشگاه‌ها و حتی خودروهای امدادی به گزینه‌ای حیاتی تبدیل کرده است.
بخش سوم: دیگر محصولات مادزیست فن‌آور بین‌الملل
هرچند «الکتروشوک خودکار» شاخص‌ترین محصول مادزیست است، اما فعالیت‌های این شرکت بسیار گسترده‌تر است:
۱. ونتیلاتور پرتابل LIVe
این دستگاه تنفس مصنوعی قابل حمل، با وزن تنها ۱.۴ کیلوگرم، امکان استفاده در شرایط بحران، امداد و حتی خانه را فراهم می‌کند. فناوری توربوفن آن باعث شده بدون نیاز به کپسول اکسیژن کار کند. باتری پنج‌ساعته و سیستم کنترل هوشمند خطا، استفاده از آن را ساده و ایمن کرده است.
۲. ایمپلنت‌های ارتوپدی (Austofix, IPmedical)
از نیل‌های داخل استخوانی (فمورال، تیبیال، هیپ) گرفته تا پلاک‌های دیستال رادیوس و DHS، همگی با استانداردهای جهانی تولید و برای جراحی‌های ارتوپدی استفاده می‌شوند. این محصولات وابستگی کشور به واردات گران‌قیمت اروپایی و آمریکایی را کاهش داده‌اند.
۳. ایمپلنت‌های بیولوژیک
مانند ماتریکس درمال بدون سلول برای بازسازی پستان یا ایمپلنت‌های کلاژنی برای جراحی فتق، که هم در جراحی عمومی و هم در جراحی‌های بازسازی کاربرد دارند.
۴. کیت‌های تشخیص سریع بیماری‌ها
از جمله کیت‌های تشخیصی برای بیماری‌های عفونی مانند کرونا که نقش مهمی در مدیریت بحران‌های اپیدمی داشته‌اند.
۵. تجهیزات قلب و عروق
از استنت‌های آنوریسم گرفته تا بالون کتترهای کرونری و ابزارهای بستن رگ (Respendial).
بخش چهارم: تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
ورود مادزیست به عرصه تولید تجهیزات پزشکی پیشرفته، پیامدهای چندبعدی داشته است:
-
جلوگیری از خروج ارز: واردات هر دستگاه الکتروشوک خودکار حدود چند هزار دلار هزینه دارد. تولید داخلی باعث صرفه‌جویی ارزی چشمگیر می‌شود.
-
ایجاد اشتغال برای متخصصان داخلی: مهندسان پزشکی، زیست‌فناوری و نرم‌افزار در این شرکت به کار گرفته شده‌اند.
-
افزایش دسترسی بیماران: قیمت نهایی محصولات ایرانی به‌مراتب کمتر از نمونه‌های خارجی است و این باعث می‌شود بیماران بیشتری از فناوری‌های پیشرفته بهره‌مند شوند.
-
پتانسیل صادراتی: با توجه به استانداردهای بین‌المللی رعایت‌شده، محصولات مادزیست قابلیت ورود به بازارهای منطقه‌ای و حتی جهانی را دارند.
بخش پنجم: همسویی با روندهای جهانی
طبق گزارش Markets and Markets (۲۰۲۳)، بازار جهانی الکتروشوک خودکار تا سال ۲۰۳۰ به ارزشی بیش از ۵ میلیارد دلار خواهد رسید. عوامل رشد این بازار شامل افزایش بیماری‌های قلبی، پیرشدن جمعیت و نیاز به دسترسی سریع به تجهیزات اورژانسی است.
همچنین تحقیقات منتشرشده در Journal of the American Heart Association نشان داده که نصب گسترده AED در اماکن عمومی، نرخ بقا پس از ایست قلبی را از ۸٪ به بیش از ۵۰٪ افزایش داده است.
دکتر پسران تأکید می‌کند:
«ما هم‌راستا با همین روند جهانی حرکت می‌کنیم. اگر کشورهای توسعه‌یافته توانسته‌اند مرگ‌های ناگهانی را با الکتروشوک خودکار به نصف کاهش دهند، چرا ایران نتواند؟ تولید داخلی این دستگاه فرصتی است که جان هزاران نفر را در سال نجات دهد.»
بخش ششم: آینده مادزیست فن‌آور بین‌الملل
این شرکت برنامه دارد در سال‌های آتی:
-
ظرفیت تولید انبوه الکتروشوک خودکار و ونتیلاتور را افزایش دهد.
-
وارد بازار صادراتی منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی شود.
-
همکاری‌های تحقیقاتی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی اروپا و آسیا گسترش یابد.
-
نسل جدید تجهیزات مبتنی بر هوش مصنوعی برای تشخیص و درمان سریع بیماری‌ها را توسعه دهد.
نتیجه‌گیری
شرکت مادزیست فن‌آور بین‌الملل، با مدیریت دکتر مهدی پسران، نماد یک حرکت فناورانه و ملی در حوزه سلامت است. محصول شاخص این شرکت، الکتروشوک خودکار، نه‌تنها ابزار نجات زندگی، بلکه نماد توانمندی علمی و صنعتی ایران است. در کنار آن، سبد متنوعی از ونتیلاتورهای پرتابل، ایمپلنت‌های ارتوپدی و بیولوژیک، تجهیزات قلب و عروق و کیت‌های تشخیصی، نشان می‌دهد که این شرکت تنها یک تولیدکننده نیست؛ بلکه یک بازیگر کلیدی در آینده سلامت کشور است.
همان‌گونه که مدیرعامل تأکید می‌کند:
«سلامت مردم سرمایه‌ای است که نمی‌توان آن را با ارز خارجی سنجید. ما وظیفه داریم با دانش بومی، فناوری‌های روز و همت جوانان ایرانی، محصولاتی بسازیم که هم جان انسان‌ها را نجات دهد و هم نام ایران را در بازار جهانی تجهیزات پزشکی سربلند کند.»
