چالش اصلی ایران در حوزه داروهای ضدسرطان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ایفدانا، نازیلا یوسفی، با عنوان این مطلب که شرکت‌های دارویی باید مولکول‌های اثربخش و هزینه‌اثربخش را معرفی کنند، افزود: یکی از حوزه‌های گسترده دارودرمانی، درمان بدخیمی‌ها است که به دلیل پیچیدگی‌های سلولی-مولکولی، تنوع بالایی دارد. دارودرمانی این بیماری‌ها شامل گروه‌های مختلفی مانند عوامل آلکیله‌کننده، آنتی‌متابولیت‌ها، ترکیبات طبیعی، آنتی‌بیوتیک‌های ضدتومور، عوامل هورمونی، درمان‌های هدفمند و ایمنی‌درمانی‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: از ۲۱ داروی آلکیله کننده در جهان، ۱۸ دارو در فهرست دارویی ایران موجود است و ۳ داروی باقی‌مانده حائز اهمیت نبوده و نبود آنها در کشور اختلالی در درمان ایجاد نمی‌کند. در گروه آنتی متابولیت‌ها نیز از ۱۹ داروی موجود در سطح جهانی، ۱۱ دارو در فهرست ایران ثبت شده است و داروی «آزاسیتیدین» نیز به صورت تک‌نسخه‌ای قابل دسترسی بوده و در حال طی مراحل ورود به فهرست است.

یوسفی گفت: در گروه ترکیبات طبیعی، ۱۰ دارو از ۱۵ داروی موجود در جهان در فهرست دارویی ایران گنجانده شده و سایر داروهای این دسته عمدتاً فاقد متقاضی بوده‌اند. همچنین از ۹ آنتی‌بیوتیک ضدتومور، ۸ مورد در فهرست ایران قرار دارد.

وی با اشاره به وضعیت داروهای هورمونی، افزود: این گروه از داروهای ضدسرطان دارای زیرمجموعه‌های متعددی هستند و در پروتکل‌های درمانی انواع بدخیمی‌ها جایگاه دارند. تاکنون ۱۸ دارو از ۳۰ داروی هورمونی در فهرست ایران ثبت شده و برای ۱۲ داروی ناموجود تقاضایی از سوی مراکز درمانی ارائه نشده است.

چالش اصلی در حوزه داروهای ضدسرطان

سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو در ادامه تصریح کرد: چالش اصلی کشور در تأمین داروهای ضدسرطان، مربوط به درمان‌های هدفمند و ایمنی‌درمانی‌ها است.

وی تأکید کرد: این داروها در دسته داروهای با فناوری بالا قرار داشته و به‌صورت اختصاصی عمل می‌کنند. با وجود اثربخشی بالا و عوارض کمتر، هزینه‌های طراحی و توسعه آنها بالا است. در حال حاضر، بیش از ۱۰۰ داروی درمان هدفمند و ایمنی‌درمانی در جهان وارد بازار شده، اما فقط ۳۰ درصد آنها در فهرست دارویی ایران وجود دارد.

یوسفی خاطرنشان کرد: این حوزه از درمان‌های سرطان به‌سرعت در حال پیشرفت است و با فناوری‌های جدید، به‌ویژه استفاده از هوش مصنوعی در طراحی و تولید دارو، شاهد انقلابی در این زمینه خواهیم بود. اما در حال حاضر، فاصله دسترسی ما به این گروه از داروهای گران‌قیمت و حیاتی در حال افزایش است.

وی در پایان تأکید کرد: با وجود پیشرفت مناسب در تأمین داروهای متداول سرطان، در حوزه درمان‌های جدیدتر مانند درمان‌های هدفمند، نیاز به سرمایه‌گذاری و سیاست‌گذاری‌های دقیق‌تر وجود دارد و فهرست دارویی کشور منتظر پیشنهاد مولکول‌های دارویی اثربخش و هزینه‌اثربخش از سوی شرکت‌های دارویی برای ورود به این دسته درمانی است.